In mijn praktijk word ik bijna dagdagelijks geconfronteerd met vrouwelijke cliënten die geleidelijk aan allerlei veranderingen doormaken. Plots aankomen, gewrichtspijnen, zweetaanvallen, niet meer kunnen afvallen, vermoeidheid, emoties die op en neer gaan, veel meer stress dan anders, slaapproblemen,…
Niet zelden kom ik dan tot de conclusie dat de perimenopauze één van de boosdoeners kan zijn. Als orthomoleculair voedingsdeskundige kan ik je begeleiden om toch wat gemakkelijker door de overgang te gaan.
Wanneer start de perimenopauze?
Je officiële menopauze start 1 jaar na je laatste menstruatie (als je nog een baarmoeder hebt). Eigenlijk ben je dan één dag in de menopauze en daarna meteen in de postmenopauze. De jaren voor, tijdens en na de menopauze worden zoals bekend ook de overgang genoemd. Een lang proces dat veel jaren in beslag kan nemen!
De gemiddelde leeftijd van vrouwen die in de menopauze terecht komen is ongeveer 51 jaar. Maar aangezien we niet gemiddeld zijn, kan dit dus voor iedereen verschillen. Tussen 45 en 60 jaar ongeveer.
Je perimenopauze kan al 10 jaar (of vroeger!) voor de effectieve menopauze starten. Dus het is perfect mogelijk dat je bijvoorbeeld op 37 jarige of 41 jarige leeftijd reeds klachten ervaart.
Is dalend oestrogeen de boosdoener?
Vaak gaan we ervan uit dat tijdens deze periode onze productie van oestrogeen in de eierstokken langzaam daalt, maar niets is minder waar… Integendeel, oestrogeen schiet alle kanten uit, gelijk wanneer in de maand en gelijk wanneer in de overgang! Dit is een normaal proces maar kan vaak wel tot veel klachten leiden (bv opvliegers). Uiteindelijk daalt het oestrogeengehalte maar dit verloopt niet bij elke vrouw op dezelfde manier.
Of is het progesteron?
Progesteron, ons hormoon dat zorgt voor stressbestendigheid, goede slaap enz…, daalt veel sneller dan Estradiol in de perimenopauze. Daardoor kan er snel een disbalans ontstaan omdat de verhouding oestrogeen (te veel) en progesteron (te weinig) niet meer klopt. Dit kan zorgen voor verhoogde pms-klachten, angsten, pijnlijke borsten, prikkelbaarheid en slapeloosheid.
Het is hier precies een beetje warm…
Welke klachten behoren nu tot de perimenopauze? Dit kunnen er veel zijn en gaan veel verder dan enkel ‘de vapeurs’. Ik som er 12 voor je op:
- Stemmingswisselingen
- Depressieve gevoelens
- Verminderde stressbestendigheid
- Slaapproblemen
- Verminderde concentratie
- Verminderd geheugen
- Opvliegers
- Vaginale droogte
- Gewichtstoename (voornamelijk rond de buikstreek)
- Libidoverlies
- Onregelmatige menstruaties (vroeger of later)
- Veel bloedverlies tijdens de menstruatie
Zoals ik reeds vermeldde kunnen er nog allerlei andere klachten voorkomen bv jeuk over het hele lichaam, tinnitus, enz…
Niet iedereen ervaart dezelfde klachten en zeker niet in dezelfde mate. 20 procent van de vrouwen in de overgang behoren tot de gelukkigen en ervaren geen enkele klacht.
Enkele risicofactoren die meer klachten kunnen veroorzaken tijdens de perimenopauze zijn:
- Overgewicht
- Ongezonde levensstijl in de jaren voor de overgang
- Te weinig spiermassa
- Te veel stress
- Fibromyalgie
- Psychische klachten
- Insulineresistentie, prediabetes of diabetes
- Overmatige alcoholgebruik
Vanwaar komt ineens dat buikje?
Komt dit bekend voor? Ineens is er dat buikje of meer buik dan anders en krijg je je broek niet meer dicht. Nochtans heb je niets veranderd aan je voeding of bewegingspatroon. Hoe kan dit dan?
Dit heeft verschillende oorzaken:
- Als je eierstokken nog voldoende estradiol produceren kan je overschot aan energie zowel naar je subcutaan als je visceraal vetweefsel. Subcutaan vetweefsel is je vetlaagje net onder je huid (armen, benen, dijen, borsten, buik,…). Dit vetweefsel is insulinegevoelig en je kan het gemakkelijk(er) verbranden. In tegenstelling tot visceraal vetweefsel, dit is het vet in je buikholte tussen je darmen en organen.
Bij de daling van oestrogeen gaat vooral het visceraal vet sneller groeien. Hierdoor heb je veel meer kans op insulineresistentie en overgewicht. Dus het is belangrijk dat je spieren, lever en vetmassa insulinegevoelig blijven zodat de glucose in onze bloedbaan gemakkelijker kan worden opgeslaan en daarna verbrand. - Verhoogde cortisolwaarden door stress. Door de daling van progesteron en al je klachten daalt je stressbestendigheid. Als je meer stress ervaart verhogen je cortisolwaarden. Dit verhoogt dan weer de kans op slechtere vetverbranding en insulineresistentie.
Conclusie
Dat er heel wat verandert tijdens de perimenopauze is ondertussen duidelijk. Het is echter niet altijd kommer en kwel. Na de menopauzestorm komen vrouwen vaak in rustiger vaarwater en ervaren veel meer stabiliteit.
Maar het is natuurlijk de bedoeling dat we onze levenskwaliteit en -vitaliteit kunnen blijven behouden en zelfs verbeteren.
Ik kan en wil je hierin graag begeleiden door onder andere voedingsadvies, specifiek gericht op de (peri)menopauze. Zo zijn er ook bepaalde supplementen die echt wel een verschil kunnen maken. Vaak ga ik in deze periode ook een glucosemeter aanraden om je glucosewaarden stabiel te houden en dus gewichtstoename, insulineresistentie en andere klachten te vermijden.
